Grootse plannen, maar er komt maar weinig van terecht: Gooise Meren loopt flink achter met het op peil brengen van de lokale woningvoorraad. Al een paar jaar streeft de gemeente zeker naar 350 nieuwe huizen per jaar, maar slechts een derde daarvan lukt. Gooise Meren staat daardoor voor een flinke opgave om haar opdracht wel te halen én de achterstand weg te werken, oordeelt de lokale rekenkamer.
Dat er gebouwd moet worden om de woningvoorraad op peil te houden, beseft de gemeente als geen ander. Drie jaar geleden legde de gemeente vast dat er gebouwd moest gaan worden: 350 nieuwbouwwoningen per jaar om het totale bestand op niveau te houden. Daarvan moesten er elk jaar 45 sociale huurwoningen bij komen om er ook voor te zorgen dat mensen met een lager inkomen een huis kunnen blijven bemachtigen.
Te weinig gebouwd
Dat lukt dus niet. Er werden 'slechts' 130 huizen per jaar gebouwd. De echte woningvoorraad nam wat meer toe. Naast nieuwbouw werden er ook woningen omgebouwd en aan de andere kant ook weer gesloopt. Al met al kwamen er de afgelopen jaren per jaar gemiddeld 160 huizen bij, maar dat is ver onder het door de gemeente gewenste niveau.
Hetzelfde geldt voor sociale huurwoningen. Van de gewenste toename van 45 sociale huurwoningen per jaar kwam er gemiddeld 34 sociale huurwoningen per jaar bij. Er gloort ook weinig hoop op verbetering: voor de periode 2021-2030 zijn in de gemeente nog maar weinig concrete plannen voor het toevoegen van sociale huurwoningen.
Gemeente wordt voor de rijken
Waar bestaande huizen steeds duurder worden en de bouw van betaalbaardere huizen dus achterblijft, wordt de huizenmarkt van Gooise Meren steeds meer voor de 'happy few'. De meerderheid van de woningvoorraad bestaat uit dure koopwoningen, die vooral worden verkocht aan Amsterdammers.
De kans voor de lokale bevolking om een huis te kopen, neemt daardoor flink af. Daar komt nog eens bij dat de lokale huizenmarkt voor een derde van de bewoners sowieso onbereikbaar blijft. Het gaat om mensen met een lager inkomen dan gemiddeld, die geen enkele kans hebben op een koophuis. Zij zijn gebaat bij een sociale huurwoning of een goedkope koopwoning, maar die zijn er dus amper.
Dat alles te stroperig gaat, komt volgens de rekenkamer omdat de gemeente er onvoldoende bovenop zit om alle doelen te halen.
De gemeente doet wat het kan, zegt de gemeente
Gooise Meren laat als reactie op het rapport van de rekenkamer weten dat het het er mee eens is dat de woningbouw te traag gaat. Maar dat heeft wel zo z'n oorzaken, stellen burgemeester en wethouders.
Gooise Meren verschuilt zich erachter dat het weinig bouwgrond heeft. Op plekken waar de afgelopen jaren gebouwd werd, zoals de grote nieuwbouwwijk De Krijgsman in Muiden, was de afspraak dat er vooral duurdere koopwoningen gebouwd zouden worden. Daarnaast wijst de gemeente naar haar inwoners: bewoners maken vaak bezwaar tegen bouwplannen. Ook zegt de gemeente onvoldoende ambtelijke capaciteit te hebben om alle bouwzorgen het hoofd te bieden.
De rekenkamer bestempelt die reactie als te makkelijk. "Wij denken dat de gemeente zich te vaak verschuilt achter dat wat niet kan, in plaats van actief de kansen – die er zeker zijn – op te zoeken. Wij roepen daarom nadrukkelijk op om echt werk te gaan maken van een sterkere sturing door de gemeente", aldus de rekenkamer.
Zware opgaven
Er moet wat veranderen, stelt de rekenkamer. Sterker nog: de rekenkamer bestempelt de woningbouwopgave als 'absolute prioriteit'.
De gemeente wordt opgedragen om meer mensen aan het werk te zetten om de woningbouwopgave de benodigde extra zet te kunnen geven. Daarnaast moet er aandacht worden gegeven aan het verminderen van de 'eenzijdigheid van de woningvoorraad'. Kortom: meer goedkope en betaalbare woningen. En daar komt nog bovenop dat de gemeente de boel beter in de gaten moet houden.
Het rapport over de woningbouwopgaven wordt vanavond besproken door de gemeenteraad.
