ePrivacy and GPDR Cookie Consent by Cookie Consent Gooise Meren is onvermurwbaar: echt geen monumentenstatus voor historische paardenstallen | NH Gooi

Gooise Meren is onvermurwbaar: echt geen monumentenstatus voor historische paardenstallen

  • Woensdag 28 juni 2023 om 11:40 | bijgewerkt: om 12:54 uur
  • Ingmar Meijer

De gemeente Gooise Meren houdt voet bij stuk. Ook een verplichte nieuwe kijk op de zaak leidt er niet toe dat de gemeente een monumentenstatus verleent aan de historische paardenstallen aan de Franse Kampweg. Het algemeen belang van nieuwbouw en een nieuwe school op dit complex wegen voor burgemeester en wethouders zwaarder dan behoud van de historische stallen. 

De stallen achter op het Bussumse Hocras-complex
De stallen achter op het Bussumse Hocras-complex|Erfgoedvereniging Heemschut

Opnieuw moest het college zich buigen over de vraag of de paardenstallen wel of niet een gemeentelijk monument moeten worden. Twee weken geleden kreeg Gooise Meren nog een gevoelige tik op de vingers van de eigen bezwaarschriftencommissie. Deze onafhankelijke club stelde dat de gemeente iets te kort door de bocht had geredeneerd door te stellen dat de nieuwbouwplannen op het Hocras-terrein niet door kunnen gaan als de meer dan een eeuw oude stallen blijven staan. 

Dinsdag is de kwestie weer ter sprake gekomen in de wekelijkse vergadering van burgemeester en wethouders. Nieuw overleg, hetzelfde inzicht: geen plek meer voor de historische stallen op het te ontwikkelen complex aan de Franse Kampweg.

Verliesgevend

Zo stelt het college dat de herontwikkeling van het terrein met zo'n 150 woningen en een nieuwe, grote middelbare school financieel in het geding komt als de stallen blijven staan. Dat zou namelijk betekenen dat de ontwikkelaar ongeveer twintig woningen niet kan bouwen, waardoor het een verliesgevend project wordt.

Dat blijkt uit een berekening van de gemeente. Als die pakweg twintig woningen er niet komen dan kost dat de ontwikkelende partij tussen de 2 en 2,5 miljoen euro. "Dit nog los van het gegeven dat bij behoud van de paardenstallen de eigenaar fors zal moeten investeren om deze te restaureren, zodat deze dienst kunnen gaan doen voor een andere functie", aldus wethouder Jelmer Kruijt in een brief aan de gemeenteraad. 

Veel steun voor monumentenstatus

De discussie over het verstrekken van de gemeentelijke monumentenstatus loopt sinds 2020. De Historische Kring Bussum, Bond Heemschut en Vrienden van 't Gooi klopten toen onafhankelijk van elkaar aan bij de gemeente. Hoewel de stallen niet als monumentwaardig stonden aangemeld, volgde er nader onderzoek. 

In 2021 concludeerde de Monumenten Advies Bureau op basis van een puntenscore dat de stallen wel het behouden waard zijn. Uit een second opinion kwam eveneens de conclusie dat het hier gaat om een cultuurhistorisch pand: 'de paardenstallen hebben als gebouw een zeldzaamheidswaarde die behoren bij de voormalige renbaan. Het ontwerp van het stalgebouw is wel aangetast, op hoofdlijnen en in detail. Het gebouw is monumentwaardig.' 

In januari 2022 gaf de Commissie Ruimtelijke Kwaliteit en Erfgoed het advies om de stallen uit te roepen tot een monument. Maar het college legde de verzoeken van de erfgoedclubs en het advies van de onafhankelijke commissie naast zich neer. Dat besluit namen B&W in november vorig jaar. 

Hierop tekenden De Walden Buurtgroep, Heemschut en Het Cuypers Genootschap bezwaar aan. Dat heeft ertoe geleid dat de bezwaarschriftencommissie op 12 juni de gemeente op de vingers tikte en het college verplichtte om nog eens naar de zaak te kijken. 

Daar komt volgens de gemeente nog eens bij dat de woningen die gepland zijn op de plek van de paardenstallen nergens anders op het terrein te realiseren zijn. Officieel heet dat een gebrek aan 'voldoende transformatieruimte'. Gooise Meren zegt naar twee oplossingen te hebben gekeken waarbij de stallen wel zouden blijven staan. Eén daarvan is uitbreiding van het aantal appartementen in het plan en dan minder grondgebonden woningen neerzetten. Maar dit leidt tot verdichting en dat is ruimtelijk niet wenselijk, aldus de gemeente.

Niet aanvaardbaar

Ook is onderzocht wat het betekent als de middelbare school er niet komt. Voordeel daarvan is dat er inderdaad meer appartementen kunnen komen. Daar staat tegenover dat de gemeente uiteindelijk niet kan voldoen aan de doelstellingen van de onderwijshuisvesting en dat vindt Gooise Meren niet aanvaardbaar. 

Al met al leidt dit tot het oordeel dat Gooise Meren de algemene belangen hoger 'waardeert' dan de cultuurhistorische waarde van de paardenstallen. Het realiseren van nieuwe woningen en een middelbare school wegen uiteindelijk zwaarder. Waar wel oog voor moet zijn bij de ontwikkeling van het terrein is kwaliteit van de leefomgeving en natuur en verkeersveiligheid.