Bewoners Nederhorst den Berg delen zorgen over toekomst en fusie: "Als we bij Amsterdam gaan horen, verhuis ik"

Terwijl de pupillen nog trainen op de velden van voetbalvereniging Nederhorst loopt de kantine vol met bewoners van het dorp, kortweg Bergers genoemd. Representatief is deze groep niet, aangezien Wijdemeren ruim 24.500 inwoners telt en er iets meer dan honderd mensen zich hebben verzameld in de kantine. Maar de input van deze inwoners wordt samen met een enquête meegenomen in hoe de bestuurlijke fusie er uiteindelijk uit komt te zien. 

De meest vocale toeschouwers laten al snel weten dat ze het gevoel hebben voor een voldongen feit te staan. "Had eerst een ambtelijke fusie gedaan", klinkt het. En: "Was eerst naar de inwoners gegaan voordat jullie deze beslissing gingen maken."

Maar de tijd nemen voor deze opties is er volgens burgemeester Crys Larson en de gemeenteraad niet meer. 

Van 

Op de vraag of het niet allang vast staat met welke gemeente er gefuseerd gaat worden antwoord burgemeester Larson kort: "De verkennende fase en de gesprekken met andere gemeente zijn nog niet begonnen, dat ligt dus helemaal open. Het kan zelfs met Amsterdam zijn", waarna de bewoners in de kantine in hoongelach uitbarsten.

"Als we bij Amsterdam gaan horen, verhuis ik", zegt meneer Van Hemert, die een toepasselijk shirt met daarop 'Nederhorst den Berg, Noord Holland. Daar begint mijn verhaal' draagt. 

Dan toch een fusie

Eind juni was de kogel door de kerk: toen gaf de gemeenteraad aan dat een fusie onvermijdelijk is. Dat zware besluit hing al langere tijd in de lucht, want al jaren gaat het financieel slecht met de gemeente. 

Sterker nog: de gemeente staat eind september vorig jaar onder verscherpt toezicht van de provincie, vanwege een begroting met een miljoenentekort. Elke nieuwe uitgave moet langs de provincie gehaald worden. Dat merken de inwoners ook, zo ligt het onderhoud aan wegen stil omdat de provincie het niet goedkeurt. 

De tekst gaat door onder de foto.

De gemeente moet hard werken om de begrotingen sluitend te maken. Ook dat voelen de inwoners. Zo maakte verantwoordelijk wethouder Gert Zagt onlangs bekend dat de gemeentelijke belastingen jaarlijks met 5 procent gaat stijgen, exclusief inflatie. Ook de afvalstoffen- en rioolheffing zal verhoogd worden. De gemeente denkt erover zelfs bezoekers en recreanten te laten betalen door middel van een toeristen- en forenzenbelasting, maar denkt ook aan parkeerbelasting en vaarvignetten. Geen halve maatregelen dus. 

Ook heeft de gemeente te maken met een personeelstekort en dreigt er op korte termijn nog meer nieuwe wet- en regelgeving naar de gemeenten te komen. Dat zal het kleine en noodlijdende Wijdemeren moeilijk kunnen dragen. 

De streefdatum om op te gaan in één of meerdere gemeenten is 1 januari 2026. Welke gemeente(n) dat gaat worden is nog onduidelijk, maar zowel Hilversum als Gooise Meren hadden eerder al aangegeven open te staan voor een gesprek.

Aan de noordkant van Wijdemeren ligt de gemeente Amsterdam en aan de grens met de provincie Utrecht ligt Wijdemeren aan de gemeenten Stichtse Vecht en De Bilt. Wijdemeren geeft aan om op 5 oktober een definitief besluit over de bestuurlijke fusie te willen nemen, waarna de zogenoemde 'verkennende fase' begint. 

Dorpsidentiteit

Inmiddels zijn de lichtmasten rond de velden aangezet en hebben de pupillen plaatsgemaakt voor de dames van de club. Na een kort welkomstwoord en het bespreken van enkele vragen kunnen de Bergers aansluiten bij vijf statafels. Elke tafel staat voor een thema waar de Bergers in gesprek kunnen gaan met raadsleden onder begeleiding van een gesprekspartner. De drukstbezochte tafels waren die over dorpsidentiteit en zeggenschap.

Bij het tafeltje met het thema dorpsidentiteit is het de eerste ronde snel gevuld. Bij het opnoemen van dingen die bij het dorp horen worden onder anderen het groeten op straat en het verenigingsleven genoemd. Het is duidelijk dat de inwoners zich geen Wijdermeerder noemen, maar verbonden zijn met hun dorpskern. "Eens een Berger, altijd een Berger", klinkt het. Maar al snel komt het gesprek uit bij de dorpsvoorzieningen die al jaren onder druk staan. 

"Ik heb jarenlang ervoor moeten strijden om mijn vader, die hier geboren en getogen is, in het verzorgingstehuis in ons dorp te krijgen", laat een vrouw aan de tafel weten. Ook het verdwijnende openbaar vervoer wordt genoemd als een voorziening die niet mag verdwijnen. Ouderen of mensen die slecht ter been zijn kunnen al moeilijk reizen. Komen deze voorzieningen die ook van belang zijn door de bewoners, en daarmee de identiteit, niet nog verder onder druk te staan tijdens deze fusie? 

Zeggenschap

Aan de andere kant van de ruimte staat de andere drukke tafel met het thema zeggenschap. Door het grote oppervlakte, het relatief lage aantal inwoners en de spreiding van dorpskernen over het gebied hebben sommige bezoekers het gevoel gekregen dat zeggenschap over hun dorp al ver te zoeken is. Bij een fusie met een grotere buurgemeente is de angst er dat dit nog verder van hen af komt te staan. "Toen Wijdemeren ontstond zouden we gemeentedependances krijgen. Die zijn er nooit gekomen. Nu moet ik helemaal naar Loosdrecht en straks moet ik misschien wel helemaal naar Hilversum." 

Met het lage aantal inwoners bestaat er ook een angst of het aansluiten bij een gemeente met een groter aantal gaat betekenen nog minder invloed te krijgen over hun eigen dorp. "Hilversum is volgebouwd en gaat dat betekenen dat de nieuwe raad gaat beslissen in onze gebieden te gaat bouwen en wij daar niets over te zeggen hebben?"

Alle gesprekken en aangestipte punten worden in kartonnen dozen gestopt en samen met de enquête moeten ze worden meegenomen bij de beslissingen die gemaakt moeten worden. Na afloop rolt meneer van Hemert in zijn rolstoel met een voldaan gevoel richting de uitgang van de sportkantine. "Ik hoef niet per se mijn zin te krijgen, maar ik wilde wel iets kwijt. Dat is gelukt."