ePrivacy and GPDR Cookie Consent by Cookie Consent Monument Muider kruitfabriek wordt aangepast, doet denken aan Holocaust | NH Gooi

Monument Muider kruitfabriek wordt aangepast, doet denken aan Holocaust

  • Maandag 09 oktober 2023 om 11:09 | bijgewerkt: om 11:58 uur
  • Sjoerd Stoop

Het monument op het terrein van de oude Muider kruitfabriek waarmee alle slachtoffers van de ontploffingen van de fabriek worden herdacht, wordt aangepast. Het monumentje, een oud smalspoor van het fabrieksterrein, doet mensen te veel denken aan de Holocaust.

Het smalspoormonument in Muiden ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de explosies in de kruitfabriek
Het smalspoormonument in Muiden ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de explosies in de kruitfabriek|Guus Kroon

Het monument ligt pakweg een jaar aan de rand van nieuwbouwwijk de Krijgsman, op het oude fabrieksterrein. Het afgelopen jaar hebben meerdere bewoners bezwaar gemaakt. Het stukje spoor doet hen te veel denken aan de massamoorden van Joden, Roma en Sinti tijdens de Tweede Wereldoorlog. 

De associatie is ook niet gek. Het stuk spoor is een einddeel met omhoog lopende uiteinden. Het smalspoor is in een grindbak gelegd, met ernaast een plaquette op een standaard. Op de plaquette staan onder andere de 43 namen van de omgekomen medewerkers. Deze vormgeving doet een aantal bewoners denken aan het monument bij kamp Westerbork.

Muider kruitfabriek was berucht om ontploffingen

Muiden was eeuwenlang bekend om de kruitfabriek. Al sinds het begin van de achttiende eeuw werd er kruit gemaakt in de stad, altijd op hetzelfde terrein. De kruitfabriek dankte zijn bekendheid vooral ook al de vele ontploffingen. Een spreuk onder de kruitwerkers was dan ook 'wie hier onvoorzichtig werkt, verhuist zijn dood, eer hij het merkt'.

Al met al ontplofte de fabriek elf keer, waarvan de heftigste in 1947 en de laatste in 1983. De ontploffingen waren landelijk nieuws. Opgeteld kwamen er 43 medewerkers van de fabriek om het leven. De schade in de stad zelf was ook vaak enorm. 

Gesprekken met betrokkenen

De gemeente Gooise Meren heeft de afgelopen tijd gesprekken gevoerd met de initiatiefnemer van het monument en de bezwaarmakers. Besloten is het monument aan te passen. "Het kan niet de bedoeling zijn dat een monument in de openbare ruimte dagelijks pijn en verdriet oproept bij bewoners", klinkt het.

Dat er nu pas tegenstand klinkt, heeft ermee te maken dat er eerder geen mensen in de buurt van het monumentje woonden. Het ontwerp van het monument is destijds beoordeeld door de gemeente en de projectontwikkelaar. Er waren destijds geen zwaarwegende argumenten tegen het plaatsen van het monument.

Proces had zorgvuldiger gemoeten

"De beoordeling is destijds weliswaar zo integer mogelijk gedaan, de tijd leert dat de uitwerking niet goed is uitgevallen. Het proces had zorgvuldiger gemoeten, evenals de communicatie over de plaatsing van het monument", aldus de gemeente.

Een werkgroep van bewoners en andere betrokkenen gaat nu kijken hoe het verder moet met het monument. Volgend voorjaar moet er een nieuw monument zijn.