Schoorsteenfanaat Arjan wil unieke schoorsteen failliete behangfabriek behouden

Vanuit zijn woonplaats Hardenberg is Arjan vrijdagochtend 130 kilometer gereisd naar Huizen. Het is de eerste keer dat hij de bijzondere fabrieksschoorsteen van BNI in het echt ziet. "Je hebt heel veel stenen schoorstenen in Nederland, en soms een betonnen schoorsteen gezien. Maar slechts enkelen zijn van Cortenstaal. Daarom is het heel bijzonder dat deze nog steeds staat." 

Als voorzitter van de Stichting Fabrieksschoorstenen (STIF) en auteur van het boek Fabrieksschoorstenen in Nederland is Arjan zowel deskundige als fan van de fabrieksschoorsteen te noemen. De stichting zet zich in voor het behoud van fabrieksschoorstenen als erfgoed en adviseert gemeenten over hoe dit te doen. Daar is volgens Arjan steeds meer behoefte aan.

"Als je dertig jaar geleden met arbeiders van textielfabrieken zou praten over het behouden van schoorstenen, zouden ze hebben gezegd: 'Wij zijn jarenlang uitgebuit! Weg met die rommel!' Tegenwoordig kijkt men daar toch anders tegenaan. Velen hebben hier hun brood verdiend en dan is het toch mooi om hier iets van te bewaren."

Het terrein is momenteel in handen van projectontwikkelaar SVE Groep. Wat de plannen zijn met de schoorsteen, is echter nog onduidelijk.

Icoon in Huizen

In november van 2023 werd de in Huizen en omgeving wereldberoemde fabriek failliet verklaard. Ook een doorstart bleek niet mogelijk te zijn. Daarmee is het laatste stukje maakindustrie van het voormalige vissersdorp Huizen verdwenen.

Ooit was BNI een bruisend bedrijf, gespecialiseerd in behang en andere wandbekleding. Oudere Gooiers kunnen het bedrijf nog kennen onder de namen Balatum of Balamundi. Het bedrijf bestond sinds 1925 en heeft generaties van werk voorzien.

De laatste medewerkers hebben inmiddels afscheid genomen. Ook zijn een aantal historische voorwerpen overgedragen aan het Huizer Museum voor het nageslacht. De laatste rollen behang in de voorraad zijn tegen flinke kortingen in de verkoop gedaan. De meeste gebouwen op het terrein staan er vervallen bij of zijn inmiddels gesloopt. Daarmee staat de schoorsteen als een van de laatste bouwwerken van BNI nog fier overeind.