Onlangs heeft het college van burgemeester en wethouders besloten dat de gemeente Hilversum het onderhoud van de Joodse begraafplaats in Hilversum op zich neemt. Een langgekoesterde wens van Hans Roos, voorzitter van Stichting Instandhouding Joods Erfgoed Gooi & Vechtstreek.
"De Tweede Wereldoorlog is in de Hilversumse geschiedenis een extra zwarte bladzijde", vertelt wethouder Arno Scheepers. "We hebben maar liefst drie NSB-burgermeesters gehad. Zo had voormalig burgemeester Bunninghausen de persoonlijke ambitie om Hilversum als eerste Nederlandse gemeente 'Judenrein' te maken. "En daar is hij nog in geslaagd ook."
Van de ruim 2.500 geregistreerde leden, kende Hilversum ná de Tweede Wereldoorlog slechts minder dan 200 Joden. Voor de overlevenden was het vaak geen optie om naar Hilversum te verhuizen. De Joodse begraafplaats die toen doorliep tot aan de Diependaalselaan was simpelweg niet meer nodig door de ernstige gevolgen van de oorlog. De grond werd gratis aan de gemeente overgedragen.
Instandhouding
'Kunnen we op enige vorm van steun rekenen om dit laatste stukje van de Joodse gemeenschap in Hilversum in stand te houden?', met die vraag is Hans Roos, voorzitter Joodse Gemeenschap Hilversum in de loop der jaren meerdere keren naar de gemeente gestapt. "De toenmalige wethouder en alle opvolgers waren eigenlijk allemaal heel positief, maar er is er niet één geweest die zei 'en nou gaan we het ook doen ook!"
'Datgene wat heel erg fout was, wordt nu goedgemaakt"
Drie jaar geleden probeerde Roos het nogmaals, nu bij de huidige wethouder Arno Scheepers. "Hij was meteen bereid om er werk van te maken." Ze zijn meteen rond de tafel gegaan en hebben plannen gemaakt. Dit heeft erin geresulteerd dat de gemeente Hilversum de kosten voor de instandhouding volledig op zich neemt.
Cirkel rond
Ook voor Gerard Klein, voorzitter van de Joodse Gemeenschap Hilversum, is dit een speciaal moment. "Elk jaar hadden we de wetenschap dat het niet goed meer zou kunnen gaan, en dat drukt enorm op de gevoelens van historisch én familiebelang", legt hij uit terwijl hij naast het graf van zijn ouder staat. De beide ouders en oudere broer van Klein hebben hun eeuwige graf op deze begraafplaats.
Dat hij met een gerust hart het steentje ooit door kan geven, doet Klein heel wat. "Ik ben ook iets ouder dan Hans, maar wij zijn beiden enorm blij dat we dit met liefde kunnen overdragen en weten dat het goed onderhouden zal worden", legt Klein uit.
"Ook omdat ze een historische, schuld hebben ze zeker niet, maar een historische context hebben met datgene dat hier vroeger is gebeurd. Datgene wat heel erg fout was, wordt nu goedgemaakt. Dat emotioneert."
