Om een voet tussen de 'gemeentelijke' deur te krijgen bij de bouwprojecten in Gooise Meren hebben acht buurtgroepen de krachten gebundeld in het Gooise Meren Participatie Platform, (GMPP). Hun boodschap is duidelijk: Ze willen als serieuze gesprekspartner meepraten over de ontwikkelingen in hun straat of wijk in plaats van structureel genegeerd te worden.
Ze voelen zich totaal niet serieus genomen door de gemeente. Hun argumenten, zorgen en bezwaren komen niet aan. Sterker nog; ze ervaren vooral tegenwerking uit het gemeentehuis. Daarnaast heerst het gevoel steeds achter de feiten aan te lopen, doordat er geen of nauwelijks communicatie is vanuit het raadhuis.
Het enige dat de bezorgde bewonersgroepen willen, is dat zij een stem krijgen bij de bouwplannen in hun buurt. "We komen nergens als het gaat over de inhoud." Dat melden deelnemers van het platform Hans Nagtegaal en Matthijs van der Bijl.
De bühne
“Participatie betekent niet dat je je zin krijgt. Het gaat ons erom dat we gehoord worden. Echt gehoord worden, niet alleen voor de bühne", stelt Van der Bijl. De Naarder is zelf al dik twee jaar in de weer met de gemeente over de plannen die er zijn voor het speelveld aan de Jan ter Gouwweg.
"Burgerparticipatie wordt ervaren als een 'check the box'. Iets wat moet maar waar niet veel mee gedaan wordt"
In februari van dit jaar is besloten het GMPP op te richten (zie kader verderop in dit verhaal). De bewoners merkten een patroon rondom bouwprojecten in hun gemeente. Van echte betrokkenheid en inspraak is in hun ogen geen sprake. "Helaas is dat een telkens terugkerend fenomeen. Burgerparticipatie wordt ervaren als een 'check the box. Iets wat moet maar waar niet veel mee gedaan wordt door de gemeente, de projectontwikkelaars en andere spelers in bouw- en andere projecten."
Negatieve ervaringen
De diverse groepen besloten begin 2022 gezamenlijk op te gaan trekken, omdat zij dezelfde negatieve ervaringen hebben. In hun ogen zijn de plannen vaak te massaal en niet passend in de buurt. In sommige gevallen zouden de bouwvoorstellen zelfs tegen het bestemmingsplan zijn.
Ook kloppen andere zaken in hun optiek niet, waaronder het hanteren van een lagere parkeernorm dan is opgenomen in het beleid. Daar komt nog eens bij dat de betrokken inwoners veel tegenwerking ervaren uit gemeentehuis. Antwoorden of een reactie krijgen op vragen of bezwaren blijven (lang) uit.
Zelf afleveren
Eerder deze week vertelde Rob Mulders, de gemachtigde buurtvertegenwoordiger van de Heidelaan, moedeloos te worden van de opstelling van Gooise Meren. Hij heeft onder meer geen reactie gekregen op zijn Wob-verzoeken (Wet openbaarheid bestuur). Om zeker te weten dat zijn brieven aankomen op het gemeentehuis levert hij ze hoogstpersoonlijk af.
Ondanks dat negen buurtgroepen met soortgelijke klachten komen, zij de noodzaak voelen zich in een platform te verenigen, zegt de gemeente zich niet te herkennen in het geschetste beeld. In de Heidelaanzaak zei Gooise Meren bijvoorbeeld dat de casemanager tijdens de behandeling van de aanvraag omgevingsvergunning in contact is geweest met de bezwaarmakers.
Woningcrisis
Tevens wijst Gooise Meren erop dat er wel degelijk sprake is geweest van participatie bij de verschillende projecten. En daar komt nog eens bij dat het realiseren van nieuwe woningen in tijden van een woningcrisis ook zwaar weegt. Dat is een argument dat de gemeente volgens het GMPP te pas en te onpas gebruikt.
De nuance lijkt compleet te zijn verdwenen. Zoals bij veel discussies vandaag de dag zijn er nog maar twee opties: je bent voor of tegen. Betrokken bewoners van de diverse bouwprojecten merken dat zij het label van tegenstander krijgen opgespeld. Volgens Gooise Meren willen zij op geen enkele manier meewerken aan nieuwe woningen in hun directe omgeving. De GMPP-deelnemers is het tegendeel waar. Zij wijzen erop dat hen gaat om de vorm, het volume en de locatie waarop de nieuwbouw moet plaatsvinden.
Balans vinden
“De discussie is snel gepolariseerd en wij krijgen het verwijt dat we tegen wonen zijn. Jullie zijn activistisch wordt tegen ons gezegd”, meldt Van der Bijl. “Voor de goede orde: Wij zijn niet tegen bouwen bij al die projecten. Het gaat ons erom dat er een balans gevonden wordt tussen de wensen van de huidige én toekomstige bewoners. Houd bijvoorbeeld rekening met de huidige bewoners van de Keverdijk in Naarden, waar een 100 jaar oude buurt moet verdwijnen en hun woongenot ondergeschikt wordt gemaakt", luidt een voorbeeld.
GMPP is politiek onafhankelijk platform
Een paar weken voor de gemeenteraadsverkiezingen van afgelopen maart is het Gooise Meren Participatie Platform (GMPP) opgericht. Hans Nagtegaal van Bewonerscommissie Nieuwbouw Gooise Warande en Matthijs van der Bijl van Mooi Ter Gouw waren bij deze oprichting betrokken. Zeven andere bewonersbelangengroepen hebben zich daarbij aangesloten. Het gaat in Bussum nog om het bouwproject aan de Heidelaan 35, ‘t Anker in Muiden en nog vijf in Naarden: de Borgronden, de Huibert van Eijkenstraat, Naarderheem, de Driftweg en de kop van de Jachthaven.
Volgens Nagtegaal en Van der Bijl vertegenwoordigt het GMPP zeker 1.500 inwoners. Dat aantal kan nog oplopen, want de kans is groot dat bewoners van het Naarderbos en het Hocrasterrein zich binnenkort aansluiten bij dit burgerinitiatief. Doel van dit platform is elkaar te helpen, ervaringen te delen en kennis door te geven, zoals bijvoorbeeld op juridisch vlak. Iedere belangengroep is en blijft zelfstandig. Het GMPP neemt geen standpunt in over specifieke projecten. En wat volgens de grondleggers van het platform essentieel is, is dat zij politiek onafhankelijk zijn.
Waarom overal met elkaar strijden? Gezien de huidige verhoudingen en het overheersende wantrouwen lijkt er maar één uitweg te zijn en dat is elkaar treffen in de rechtbank. Dat is zonde van ieders tijd en energie en kost de gemeenschap ook nog eens klauwen met geld. "Waar is iedereen nou zo bang voor? Dat wil ik nou wel eens weten? Laten we met elkaar in gesprek gaan en ja we weten dat dat iets anders is dan onze zin krijgen", herhaalt Van der Bijl.
De muur slechten
Hoe willen zij de 'gemeentelijke' muur slechten? Een betere relatie met de gemeente en echte inspraak bij de projecten is uiteindelijk het doel. Nagtegaal vertelt dat een delegatie van het GMPP binnenkort een gesprek heeft met twee ambtenaren om te praten over participatie en communicatie.
Een standaardprocedure voor het betrekken van de inwoners kan een welkom instrument zijn om betrokkenheid van de bewoners beter vorm te kunnen geven. Tegelijkertijd is dit een controlemiddel voor de gemeente. Zij kan beter controleren wat er is gedaan aan communicatie en inspraak tussen ontwikkelaar en buurt.
Prachtige volzinnen
Vooralsnog is er in Gooise Meren een wereld te winnen. De hakken moeten uit het zand. Er is flink wat werk nodig aan de vertrouwensband. Daarbij valt ook op wat de collegepartijen op papier zetten en hoe hun ambities in de praktijk worden ervaren. Prachtige volzinnen staan bijvoorbeeld in het nieuwe collegeprogramma. Onder het kopje dienstverlening staat onder andere dat 'de inwoners kunnen rekenen op een toegankelijk, duidelijk en transparant bestuur en bijbehorende organisatie'.
Het leidt tot een glimlach op de gezichten bij Nagtetaal en Van der Bijl. "Tussen de mooie geschreven woorden en de werkerlijkheid zit een Grand Canyon-kloof", geeft laatstgenoemde aan. "Het is mooi als wij hierin bruggen kunnen bouwen, ook al is dat misschien voor onze projecten niet meer relevant. We hopen iets in beweging te brengen en niet meer op zoveel weerstand te stuiten. Stoppen met ingraven en elkaar de hand reiken."
