Zaterdag beleefde de Imkervereniging Bussum en Naarden een jubileum: de jaarlijkse bijenmarkt werd voor de 45ste keer gehouden. Net nu het eigenlijk niet goed gaat met de wilde bij, blijkt de opleiding om imker te worden steeds populairder te worden. Inmiddels is er zelfs een wachtlijst. En ook de bijenmarkt werd gisteren druk bezocht.
In de tuin van de Imkervereniging Bussum en Naarden, achter het Mouwtje in Bussum, werd dit jaar het jubileum gevierd van 45 jaar bijenmarkt. Bijen- en natuurmarkt is een vollediger naam voor het evenement, aangezien er van alles te leren, te zien en te doen viel. En niet alleen over bijen. Je kon je bijvoorbeeld aanmelden voor een opleiding tot natuurgids, hoewel daar óók een wachtlijst voor is.
"Honingbijen zijn eigenlijk het 'vee' van de Imker"
Bij de ingang van de prachtige tuin stond Ella van Dongen van Instituut voor Natuureducatie (IVN), afdeling Gooi. IVN leidt natuurgidsen op door heel Nederland en alleen in 't Gooi zijn er al zo'n 300. Van Dongen vertelt dat er een verschil is tussen de honingbij en de wilde bij. "Honingbijen zijn eigenlijk het 'vee' van de imker", legt zij uit. Dit zijn 'gefokte' bijen die in volken leven, in tegenstelling tot de wilde bij die meer solitair leeft.
Natuurgebied
Op dit moment gaat het niet goed met de wilde bij, waarvan er meer dan 360 soorten zijn. Van Dongen pleit ervoor om meer tuinen 'bijvriendelijk' te maken. "Als je alle tuinen van Nederland optelt, heb je het grootste natuurgebied", zegt zij. En als die tuinen meer divers worden, en minder betegeld, dan heeft de wilde bij daar baat bij.
Op de markt was de wanhopige toestand van de wilde bij niet te merken; het was een vrolijke drukte met mensen die de verschillende kraampjes met natuurproducten afliepen. Maar het hoofdthema, of thema's, waren natuurlijk de bijen, de honing en de bijenwas. Met dat laatste kun je kaarsen maken, iets wat kinderen konden doen in het imkerhuisje. De honing kon je zelf aftappen en de aanwezige imkers vertelden ronduit over (het nut van) de bij.
Tekst gaat verder onder de foto
In tegenstelling tot de wilde bij gaat het dus wel goed met de honingbij én met het aantal imkers. Mirjam Speelmans vertelde dat zij imker in opleiding is en wordt begeleid door Jan, die al twaalf jaar bijenvolken beheerd. Hij heeft zo'n 40 volken, oftewel zo'n tweehonderdduizend bijen. De opleiding voor imker is de laatste jaren steeds populairder geworden; Speelmans had nog geluk maar inmiddels is er een wachtlijst.
Bijenkots
De eerste opdracht die Speelmans kreeg bleek eigenlijk simpelweg om haar volk in leven te houden; omdat de bijen nog weinig te eten hadden, moesten ze bijgevoerd worden. De weinige honing die ze al produceerden, was weer voedsel voor de bij zelf.
Desgevraagd naar de mythe van honing, bevestigd mentor Jan dat honing eigenlijk een soort 'bijenkots' is. Het komt uit hun mond. Maar het kan nog iets viezer: bijen eten poep van bladluizen die vervolgens door hun vier magen gaat. Maar honing is wel een bijzonder goedje. Het kan, mits het heel hygiënische honing is, als bijvoorbeeld brandzalf dienen. De oude Egyptenaren kenden al vele, soms medische, toepassingen voor honing.
Langzaam
Om uiteindelijk de honing te verkrijgen, moet je de raat ‘slingeren’, hard laten ronddraaien, in een centrifuge. Dit kan machinaal maar nu stond voor de gelegenheid een meneer handmatig honing te slingeren. Gezien de stapel raten die hij nog moest slingeren, ging dit wel de hele dag duren gaf hij aan. Een 'slingerarm' lag op de op de loer. Maar onder uit zijn vat droop langzaam maar zeker het reservoir vol met het gouden goedje.
