Ondanks de financieel zware situatie van ziekenhuis Tergooi in Hilversum is er geen reden tot paniek. Dat stelt bestuursvoorzitter Wolter Odding van het ziekenhuis in een interview met NH Gooi. Volgens hem zijn de financiële uitdagingen van het ziekenhuis dit jaar op zich niet vreemd zijn, zo vlak na de nieuwbouw. En hoewel er dit jaar door energieprijzen en gestegen personeelskosten wel gezocht moet worden naar geld zullen de zorg en de zorgmedewerkers niet in het gedrang komen. Het vertrouwen is groot dat er over twee jaar weer zwarte cijfers geschreven kunnen worden.
Na de ontvangst door Wolter Odding, bestuursvoorzitter van Tergooi ziekenhuis in Hilversum, gaan we aan tafel zitten in zijn kamer in het Clinics gebouw. Odding, met een duidelijk financiële achtergrond, werkt nu bijna twee jaar bij het ziekenhuis. Hij kan duiding en uitleg geven over de huidige financiële uitdagingen, zo vlak na de nieuwbouw.
Odding begint te vertellen dat vanaf volgend jaar er zo'n 15 miljoen extra aan kosten aankomt door afschrijving en rente van de nieuwbouw. Bij een commercieel bedrijf was er voor gespaard, maar bij ziekenhuizen ligt dat lastiger; die worden gefinancierd door verzekeraars. "Je kan niet via een commerciële markt gewoon geld genereren, waardoor je uiteindelijk geld spaart en dan dingen kan kopen. Wij worden gefinancierd door verzekeraars."
Van twee naar één
Het gaat er volgens Odding dus om dat je enerzijds probeert extra geld bij verzekeraars te krijgen en anderzijds zal het ziekenhuis zelf zijn best moeten doen om kosten te besparen. Het snijden in de kosten wordt onder andere gerealiseerd door 'synergiën', het samenvoegen van dingen. Omdat je van twee ziekenhuizen naar één gaat, is minder nodig.
De bestuursvoorzitter vervolgt: "In de oude situatie waren er twee SEH's (Spoedeisende Hulp). Nou ja, dat is nooit helemaal efficiënt. Als je naar één gaat, kun je je mensen beter verdelen. Dat geldt ook voor de OK's (operatiekamers) en voor de IC's (Intensive Care). Dus er zijn een aantal plekken waar je van twee naar één ook slimmer kan werken."
Dit jaar heeft Odding het stokje van Janneke Brink-Daamen overgenomen, maar hij ontkent desgevraagd dat hij is aangesteld om nu orde op zaken te stellen. Hij geeft aan naast Brink-Daamen te zijn begonnen en dus ook wel wist dat deze uitdagende periode er aan zou komen.
"Waar we wel op letten is de inzet van externe mensen die niet in loondienst zijn. Die toch vaak wat hogere bedragen vragen"
En het is wel iets waar hij 'wat meer ervaring mee heeft als financieel', maar dat is niet de reden dat Odding is aangesteld. De huidige bestuursvoorzitter vindt Tergooi een gezonde organisatie: "Een gezonde organisatie betekent ook dat je gewoon de goede dingen doet. We hebben een ongelooflijk goede groep mensen. Ik denk dat onze organisatie gewoon goed staat."
Kostenposten
Desondanks kan volgens Odding ook een gezonde organisatie die nieuwbouw pleegt het lastig hebben. En hoewel het volgens hem voorzien is dat er een aantal jaren verlies geleden wordt, moet er dus wel bezuinigd worden. En dat betekent snijden in de kosten. Die zijn tweeledig eigenlijk: personeel en inkoop.
Wat betreft de eerste is Odding stellig: "We kunnen het gewoon met een kleine honderd mensen uiteindelijk minder doen. Dat zit ook al in het plan. Daar hoeft niemand voor weg, want we hebben zoveel vacatures. Dat gaat via natuurlijk verloop. Maar we kunnen het uiteindelijk gewoon met minder mensen doen"
Aan de inkoopkant hebben recentelijk tweehonderd grote leveranciers van het ziekenhuis een brief van de bestuursvoorzitter gekregen met daarin de vraag hun prijzen niet te verhogen. Maar ook naar het verbruik van materialen en energie wordt gekeken. De energiekosten bijvoorbeeld zullen fors dalen, omdat het gebouw bijna volledig gasloos is door opwekking van aardwarmte en op alle daken zijn zonnepanelen geplaatst.
De leveranciers die de brief hebben ontvangen, reageren soms welwillend en soms met een tegenvoorstel. Odding is wederom vrij stellig dat een leverancier het niet moeilijk zou moeten krijgen omdat het ziekenhuis wil besparen. Ook gaat hij de juridische strijd niet aan met leveranciers die contractueel hun prijzen mogen verhogen en dit dan ook doen.
Tekst gaat verder onder de foto.
En dan zijn er altijd nog de gesprekken met de banken. Die willen de kosten omlaag of de inkomsten omhoog, zodat het ziekenhuis de lening kan aflossen en de rente kan betalen. Ook zij waren op de hoogte van de moeilijke periode die eraan zou komen. Dit jaar zijn de bestaande afspraken aangepast om deze passend te maken voor alle partijen. Odding: "We hebben ze (de afspraken met de banken) wel dit jaar op basis van alle laatste informatie nog weer een klein beetje aangepast. Maar de lijn is niet aangepast."
Zorgvuldig
Aan het zorgpersoneel zal in elk geval niet worden gevraagd om in te leveren op de een of andere manier. Odding maakt duidelijk dat hij zeer zorgvuldig met zijn mensen wil omgaan. Hun werkplezier mag in geen geval in het geding komen. "Waar we wel op letten", zegt hij, "is de inzet van externe mensen die niet in loondienst zijn. Die toch vaak wat hogere bedragen vragen." Dit ligt ook in lijn met de wens van de voorzitter om mensen in loondienst te nemen, in plaats van als zzp'er. In het laatste geval wordt het dan toch weer een soort 'leveranciersverhouding.'
Om zeker te weten dat elke kans om te bezuinigen benut wordt en om te zoeken naar 'optimaal voordeel' is een extern bureau ingeschakeld om dit nader te onderzoeken. Maar niet nadat het ziekenhuis zelf, met de kennis en kunde die in huis was, alle denkbare mogelijkheden had onderzocht. Het bureau 'kijkt mee', zodat er bijvoorbeeld voor gezorgd wordt dat er niet te rigoureus bezuinigd wordt, waardoor de hele organisatie onder spanning zou komen te staan.
Wat in elk geval als een paal boven water staat voor Odding is dat zowel patiënten als medewerkers niets te merken zouden moeten krijgen van de bezuinigingen. Als de zorgen zo groot worden dat beide groepen wel geraakt gaan worden, bijvoorbeeld in hun gezondheid of in hun werkplezier, dan klopt het ziekenhuis echt aan bij verzekeraars. Hij heeft er ook vertrouwen in dat verzekeraars in dat geval wel over de brug zullen komen. Maar zover komt het niet.
Pittig maar vertrouwen is groot
Het vertrouwen van Odding dat alles goed komt is groot. Hij heeft zijn hele verhaal ook kalm en zelfverzekerd gedaan met de houding van iemand die kennis van zaken heeft maar ook het geduld om ze uit te leggen. Hij verwacht dat het ziekenhuis vanaf 2026 weer 'zwarte cijfers' kan schrijven. "Ik denk dat wij eigenlijk heel goed gepositioneerd staan voor de toekomst. En dat ergens vanaf 2026 dat ook zichtbaar gaat worden. Maar de eerste jaren worden gewoon nog even pittig."
Ook bij de laatste vraag blijft Odding rustig, hoewel hij iets langer nadenkt, maar dan gedecideerd zegt op de vraag of een faillissement denkbaar is: "Nee dat is niet denkbaar. Je gaat niet een prachtig gebouw neerzetten om vervolgens failliet te gaan. Ik acht het uitgesloten. Wij moeten gewoon met elkaar zorgen dat we dit netjes op de rit krijgen."
