Vanwege het ontslag van een collega die zich misdragen zou hebben, brak in 1906 op deze dag een wilde staking uit bij sigarenfabriek Jellema in Bussum. Rimmer Jellema, de oprichter en eigenaar van de fabriek had niet voorzien dat zijn personeel het werk zou neerleggen. Het zou alleen niets uithalen; de ‘jonggezel’ bleef ontslagen.
De in Hilversum geboren Rimmer Jellema begon in 1903 een sigarenfabriek op de hoek van de Huizerweg en de Landstraat in Bussum. Jarenlang werd er tabak gedroogd, gestript en gerold tot rond 1914 de fabriek naar Utrecht werd verhuisd.
De oprichter van de Bussumse fabriek stond blijkbaar op goed gedrag, zo blijkt in ieder geval uit een personeelsadvertentie waarin ‘twee fatsoenlijke leerlingen’ gevraagd werden. De twee gezellen zouden het vak van sigaren maken ‘on the job’ leren, zoals dat anno 2024 heet.
Niet te pruimen
Maar toen bleek dat een van de twee aangenomen sigarenmakers in spé geen sigaren rookte maar tabak pruimde, was dit voor Jellema op z'n minst genoeg om zijn wenkbrauwen te fronsen. Toen ook nog bleek dat de jongeman zijn pruim overal op de grond van de fabriek uitspuugde, verzocht Jellema hem vriendelijk doch dringend dit nooit meer te doen. Dit weigerde de leerling, wat tot zijn onmiddellijke vertrek leidde.
Waar de eigenaar van de sigarenfabriek alleen geen rekening mee had gehouden, is dat achttien medewerkers zich solidair verklaarden met de pruimende en spugende ‘jonggezel’. Een wilde staking brak uit en de sigarenrollers en ‘tabakstrippers’ legden het werk neer. Het waren nog wel de tijden dat stakingen niet zoveel uithaalden.
Ook al niet omdat Jellema extra personeel uit omringende gemeenten liet halen dat wel gewoon aan de slag wilde. De staking duurde dan uiteindelijk ook maar twintig dagen en de medewerkers moesten het onderspit delven. Of er nog verdere ontslagen dan de pruimende collega zijn gevallen, is niet bekend.
Herhaling
Wel werd deze hele situatie een jaar later bijna exact herhaald. Ook deze keer ging het om onbehoorlijk gedrag van een gezel. Wat deze precies had uitgespookt, is niet bekend maar ook nu gingen medewerkers in verzet. Het werk bleef deze keer maar liefst twee maanden liggen en achttien ‘rollers en strippers’ zaten thuis.
En net als de vorige keer, was het resultaat nul. Het ontslag bleef in stand, de medewerkers weer aan het werk en alles bleef zoals het was. Tot aan de verhuizing van Rimmer Jellema naar Utrecht.
