Foto: Pixabay
In een speciale uitzending van het NH Gooi Spreekuur stond het onderwerp ‘afleiding en verslaving aan technologie’ centraal. Presentator Erwin Bakker sprak met psychiater Frank Gerritse van Tergooi MC over hoe onze telefoongewoontes ons dagelijks leven beïnvloeden. En wat blijkt? Zelfs de psychiater zelf is niet immuun voor de constante roep van de meldingen.
Het gesprek kwam voort uit onderzoek van studenten journalistiek Luc Boelen en Erwin Bakker zelf, die merkten dat ze steeds vaker hun telefoon pakten tijdens het studeren. “Even snel de telefoon checken werd een automatisme,” aldus Bakker. “En voor je het weet ben je twintig minuten verder.”
Wat is afleiding?
Maar wat verstaan we eigenlijk onder afleiding? Volgens Gerritse is het een breed begrip, met zowel positieve als negatieve kanten. “Enerzijds is afleiding prettig: het is verstrooiing die helpt bij het reguleren van emoties. Als je gespannen bent of piekert, kan het helpen om even iets anders te doen, een serie kijken, een puzzel maken of een boek lezen,” legt hij uit.
Tegelijkertijd kan afleiding ook juist belemmerend zijn. “Je wilt iets doen, maar je aandacht wordt opgeslokt door iets anders. Je komt niet toe aan wat je eigenlijk moet doen. En dat kan contraproductief werken.”
Een herkenbaar voorbeeld: studeren voor een tentamen, maar toch weer de telefoon pakken. “Die telefoon lijkt dan letterlijk te branden in je broekzak,” zegt Bakker lachend. Gerritsen beaamt dat. “Die apparaten en apps zijn er ook op gemaakt om je aandacht te trekken. Ze schreeuwen als het ware: ‘Kijk naar mij!’”
‘Illusionaire vervalsingen'
Zelfs als de telefoon op stil staat en je wéét dat er geen bericht is, grijpen we er toch naar. Gerritse noemt dit ‘illusionaire vervalsingen’. “Je denkt dat je telefoon trilt of een melding geeft, terwijl dat helemaal niet zo is. Dat is bijna een hallucinatie, puur ontstaan uit je eigen brein omdat je gewend bent meldingen te krijgen.”
De gevolgen van deze constante afleiding hangen af van de situatie. “Als je echt moet focussen, bijvoorbeeld bij tentamenvoorbereiding, dan kun je het je niet permitteren om telkens afgeleid te raken. Het kost tijd én energie om weer terug te schakelen naar je oorspronkelijke taak,” aldus Gerritse. “Bovendien zijn mensen gewoon heel slecht in multitasken. Daarom moet je ook geen Instagram checken achter het stuur.”
En dan komt de hamvraag: wat kun je eraan doen? Gerritse: “Er zijn allerlei technieken: meldingen uitschakelen, je telefoon buiten handbereik leggen, apps beperken. Maar zelfs dan blijft de verleiding. Hoe langer je het uitstelt, hoe groter de innerlijke druk wordt om tóch te kijken. Dat maakt het lastig, en daar is niet één simpele oplossing voor.”
De uitzending van Spreekuur maakt duidelijk dat technologieverslaving misschien nog geen officiële diagnose is, maar wél een dagelijkse uitdaging vormt, ook voor professionals. Afleiding is menselijk, maar bewust omgaan met die prikkels wordt steeds belangrijker in een wereld waarin alles om aandacht vraagt.
Heb je ook last van technologie-afleiding of wil je je eigen ervaring delen? Laat het weten via spreekuur@nhgooi.nl.
NH Gooi Spreekuur - Afleiding door technologie
- Zaterdag 29 maart
Psychiater Frank Gerritse
In deze aflevering hebben we het over afleiding en verslaving. Waar Luc Boelen en Erwin Bakker samen onderzoek naar gedaan hebben voor hun studie journalistiek en minor psychologie. Allebei raken ze snel afgeleid door de telefoon tijdens werk en het studeren. Daar gaan we het vandaag over hebben met Frank Gerritse, hij psychiater in Tergooi MC.
NH Gooi Spreekuur is een wekelijks programma op de zaterdagochtend van 9.30 tot 10 uur met medische en aanverwante onderwerpen voor een breed publiek. Een programma in samenwerking met onder meer Tergooi MC.
