Na 48 jaar woongeluk moet Hilversumse haar huis uit en plaatsmaken voor nieuwbouw

De metamorfose van het Hilversumse stationsgebied reikt verder dan alleen het stationsplein en het busstation. Ook de Koninginneweg wordt aangepakt. Het deel vanaf het station tot aan de kleine spoorbomen krijgt een compleet nieuwe inrichting. Zo verdwijnen de huidige 32 panden. Daar verrijzen dan vier nieuwe gebouwen, waar ruimte is voor zo'n 125 nieuwe woningen.

Om dit plan daadwerkelijk uit te kunnen voeren, koopt de gemeente Hilversum de bestaande panden op. Een beetje technisch, maar de gemeente heeft het 'recht van eerste koop' verworven met dank aan een speciaal daarvoor bestemde wet.

Geliefd

Maar lang niet iedereen zit erop te wachten om te vertrekken. Een Hilversumse bewoonster, wiens advocaat de lokale politiek in een brief heeft geattendeerd op haar situatie, wil bijvoorbeeld absoluut niet weg uit haar geliefde Koninginneweg.

Sinds 1974 is deze straat haar thuis. Na 25 jaar huurder te zijn geweest, heeft de Hilversumse in 1999 de woning gekocht. "Ze woont daar met veel plezier en ze wil daar nog lang blijven wonen", laat ze weten.

Kun je als enkele bewoner een miljoenen kostende ontwikkeling tegenhouden als de gemeente je uit wil kopen? Daarop is het antwoord van wethouder Arno Scheepers een kort en krachtig nee.

Binnen de grenzen

"Het is heel ingewikkeld om er iets aan te doen", aldus Scheepers. "Deze wet is een beetje een paardenmiddel. Je moet dat goed afwegen. In dit geval wil je iets realiseren voor de stad, waarbij je met veel pandeigenaren te maken hebt. Te veel om één-op-één mee uit te onderhandelen. Als Hilversum moeten we nu eenmaal alles binnen de bestaande grenzen doen qua bouwplannen en dan ga je over tot deze wet."

Inmiddels heeft de gemeente al een aantal gebouwen gekocht, want lang niet iedereen is tegen. Scheepers zegt alle eigenaren en bewoners uitgenodigd te hebben voor een gesprek over de plannen die de gemeente heeft en vooral welke gevolgen dit heeft voor hen. 

Wijzen op rechten

De reacties in die gesprekken lopen erg uiteen. Sommigen snappen heel goed dat Hilversum dit deel gaat opknappen en werken van begin af aan mee aan verkoop, terwijl anderen helemaal niet weg willen en hun hakken in het zand zetten. "Voor sommige mensen is het heel emotioneel. Dat snap ik goed", vertelt de wethouder. "In de gesprekken die ik heb gehad wijs ik hen op de rechten die ze hebben. Ik geef ze hun opties mee." 

Want in de wet zelf is het volgens Scheepers allemaal heel strak geregeld. Dat is belangrijk omdat de 'gedwongen verkopers' rechten hebben en dus recht hebben op een fatsoenlijke afhandeling, vertelt de wethouder. Dat laat onverlet dat de bewoners of eigenaren niet kunnen voorkomen dat ze echt weg moeten. Als iemand echt niet meewerkt, dan volgt onteigening. Dat noemt de wethouder het 'worst case scenario'.

Gekke rol

Linksom of rechtsom klopt de gemeente een keer op de deur en komt met een voorstel voor de vergoeding van de woning, het verhuizen en nog wat andere kosten. Wel is het zo dat de verkoper zelf een andere woning moet vinden.

De Hilversumse, die dus al 48 jaar op de Koninginneweg woont, geeft aan dat de gemeente haar beter een andere woning kan aanbieden in het centrum - als ze dan toch echt weg moet - dan haar een zak geld te geven. Maar de gemeente is geen makelaar. "Dat zou een beetje een gekke rol zijn voor ons", geeft de wethouder aan.

De gemeente mag overigens pas huizen gaan werven als er een bestemmingsplan is en dan komen we op een gemeentelijk pijnpunt. Hilversum had een plan voor het centrum gemaakt, maar daar kwam veel verzet tegen. Zo zijn velen tegen het verleggen van de centrumring door de Koninginneweg, de Schoolstraat en het Langgewenst. De zaak die centrumbewoners zijn begonnen, kwam bij de Raad van State terecht die in februari besloot dit plan te vernietigen.

De gemeente werkt momenteel aan een nieuw plan. De wet schrijft voor dat er binnen één jaar een nieuw plan moet zijn. Waarschijnlijk is het aan het begin van het nieuwe jaar dat de raad dit nieuwe plan beoordeelt, waardoor Hilversum bijvoorbeeld verder kan met het opkopen van de panden aan de Koninginneweg.

Taxaties

Volgens Scheepers krijgen de eigenaren een marktconforme prijs aangeboden voor hun pand of woning. Uit de Koninginneweg zijn andere geluiden te horen, maar niemand die dat 'on the record' wil zeggen. De wethouder vertelt een objectieve en kundige partij voor hen de taxaties doet. Hilversum heeft taxateur Gloudemans deze taak toevertrouwd. "Zij zitten erop. Daardoor krijgt iedereen een faire prijs voor hun woning", luidt zijn overtuiging.

De vrouw die al bijna vijftig jaar woont op de Koninginneweg, vindt dat de gemeente genoeg opties heeft om de Koninginneweg te ontwikkelen zonder haar woning te kopen. Maar dit huis laten staan, terwijl de rest van dit deel van de straat een totaal andere inrichting krijgt, is echt geen optie, zo bezweert de wethouder. Uiteindelijk klopt de gemeente ook bij haar aan de deur. Daar is geen ontkomen aan.