Het bijzondere verhaal van de Joodse Leonard Vis wordt vereeuwigd in een documentairefilm die op dit moment in de maak is. Vis zat tijdens de Tweede Wereldoorlog met 29 anderen ondergedoken in een Laarder pension. De onderduikers werden verraden, maar Vis wist als enige de Holocaust te overleven. Sylvia van der Sluis en Aaldrik Hermans vertellen in het radioprogramma NH Gooi De Lunchclub meer over deze film. Sylvia is nazaat van mede-onderduikers van Vis, voor haar was het een emotioneel project.
Op de parkeerplaats van museum Singer Laren stond vroeger pension De Hoeve. Die plek kent een donkere geschiedenis, want op 30 september 1943 speelde zich er een drama af. De dertig onderduikers die er verborgen zaten, werden verraden, opgepakt door de Sicherheitsdienst en de Larense politie en vervolgens door de Duitsers gedeporteerd.
29 onderduikers werden vermoord, maar één iemand wist te ontkomen door uit de trein te springen en opnieuw onder te duiken: de toen nog jonge Leonard Vis. Wonder boven wonder overleefde hij de oorlog. Na de bevrijding emigreerde Vis naar de Verenigde Staten, maar vestigde zich uiteindelijk in Toronto, Canada.
Fantastisch maar beladen
Tijdens de afgelopen herdenking van 4 en 5 mei was Leonard, inmiddels 92 jaar, weer terug in Laren om maar liefst 29 struikelstenen en een monument voor zijn mede-onderduikers te onthullen.
"Aan de ene kant vond hij het fantastisch om afscheid te kunnen nemen van zijn familieleden, maar aan de andere kant was het erg beladen. Zeker op het moment toen hij het monument moest onthullen. Het was ook heel helend voor hem", vertelt Aaldrik Hermans, schrijver en onderzoeker van de Tweede Wereldoorlog. "Hij is ook op verschillende scholen geweest om zijn verhaal te vertellen. De waardering die hij daar gekregen heeft, heeft hem ook erg goed gedaan."
Emotioneel project
Van deze terugkeer in Nederland werd dankbaar gebruikgemaakt door Hermans en Sylvia van der Sluis. Zij leggen op dit moment de laatste hand aan een documentaire over Leonard Vis.
Vooral voor Van der Sluis is het een emotioneel project. Zij is namelijk een nazaat van Benjamin en zijn toentertijd zwangere dochter Selma van der Sluis. Zij zaten samen met Leonard Vis ondergedoken in pension De Hoeve, maar overleefden de oorlog niet.
Maar op 4 mei stond Sylvia in Laren, tegenover de man met wie Benjamin en Selma ondergedoken zaten. "Ze kenden elkaar en dat maakt het erg bijzonder. Op de Brink hangen bordjes van de slachtoffers aan de bomen. Hij kwam aanlopen bij een boom en wees direct het bordje van Selma aan en vertelde dat zij zwanger was. Die film speelt over en over door mijn hoofd en is ontzettend mooi geweest."
Eerbetoon aan Leonard
In deze documentairefilm wordt Leonard gevolgd als hij terug in Laren is. "Alle nabestaanden van over de hele wereld werken eraan mee. Het is een film voor hen om de gelegenheid te krijgen wat zich op 4 mei in Laren allemaal heeft afgespeeld", vertelt Hermans, die al eerder een boek met Vis schreef. "Maar het is ook een eerbetoon naar Leonard zelf", voegt Sylvia eraan toe.
De film gaat 24 juni in première in het Brinkhuis in Laren.
Interview NH Gooi de Lunchclub
Nog meer weten over deze documentaire? Luister het hele interview met Sylvia van der Sluis en Aaldrik Hermans bij het lokale radioprogramma NH Gooi de Lunchclub terug via deze link.
