De jonge ooievaars in het nest bij de Theetuin in Eemnes. Foto: All In One Fotografie (Martin Weijmer)
EEMNES – Twee jonge ooievaars op het nest bij Theetuin Eemnes | Brave Hendrik zouden woensdagavond worden geringd voor onderzoek. Het ringen is op het laatste moment gestaakt. “Toen we met de hoogwerker bij het nest kwamen, dreigde een van de twee van het nest te springen”, laat ecoloog en ooievaarsexpert Dick Jonkers weten.
Het Vogeltrekstation verzamelt al ruim een eeuw informatie over trekvogels. Daarvoor is het ringen van jonge ooievaars essentieel. Bij de Theetuin in Eemnes begeleidt Dick Jonkers dit proces. “Zo’n ring is eigenlijk een soort burgerlijke stand.”
‘Dood’ houden
Tijdens het ringen krijgt een jonge ooievaar een metalen ring met een uniek nummer. “We wilden vroeger weten waar die vogels na de winter allemaal naartoe gingen”, vertelt Jonkers. “Aan de hand van die ringen kun je bijvoorbeeld vaststellen waar een vogel is geweest, hoe oud hij wordt en hoe hij aan zijn einde is gekomen.”
De ring wordt boven het loopbeen geplaatst. “Dat doet geen pijn”, verzekert Jonkers. Voordat de ring wordt geplaatst, worden de jongen kort uit het nest gehaald. “Als ze dan op de grond liggen, houden ze zich helemaal 'dood'. Ze liggen dan helemaal stil om het gevaar af te wenden, zodat ze niet worden gepakt.''
Bijzonder nest dit jaar
De ooievaars broedden al heel wat jaren in de hoge populier naast de Theetuin. “Het nest waaide om tijdens de novemberstorm”, vertelt Jonkers. “Dankzij steun van de Vrienden van het Gooi kon er een nieuwe ooievaarspaal geplaatst worden. Met groot succes: de ooievaars bleven overwinteren en zaten er een dag later alweer op.” Volgens hem begonnen ze al binnen een maand opnieuw met broeden.
Het ooievaarsnest wijkt dit jaar op meerdere punten af van voorgaande jaren. Zo lijkt er een nieuw broedpaar actief in de Theetuin. “De vorige partner was geringd en dit jaar zitten er twee ongeringde vogels. Dus er is een andere partner bij gekomen. Ik denk het wijfje”, vertelt Jonkers enthousiast.
Ook het nestmateriaal is bijzonder volgens Jonkers. De ooievaars bouwden hun nest met wilgentakken en bekleedden het met stromateriaal uit een nabijgelegen mesthoop. “Dat geeft stevigheid. Ze kunnen er bovenop gaan zitten om te broeden.”
Geschikte locatie
Hoewel het ringen dit jaar niet doorging, blijft het ooievaarsnest in Eemnes een bijzondere plek voor vogelliefhebbers en bezoekers van de Theetuin. Ook de ooievaars zelf lijken de locatie bewust te kiezen. Ze hebben volgens Jonkers goed overzicht over de omgeving en er is voldoende voedsel te vinden, zoals regenwormen, muizen en grote insecten.
De jonge vogels blijven gemiddeld zo’n vijftig dagen op het nest voordat ze uitvliegen en enige tijd rondzwerven. “Daarna gaan ze op trek tot ze geslachtsrijp zijn en kunnen paren”, aldus Jonkers. Met zo’n 1600 broedparen in Nederland staat de ooievaarspopulatie er volgens hem goed voor.