Hilversum gaat de slachtoffers van de Holocaust voortaan op een vast moment herdenken. Dat gebeurt op op Jom Hasjoa. Vandaag was de eerste keer en het moment was extra bijzonder: voorafgaand bekrachtigde de gemeente ook de afspraak door het onderhoud van de Joodse begraafplaats tot in de eeuwigheid op zich te nemen.
Het kleine Metaheerhuis bij de Joodse begraafplaats, waar normaal gesproken de overledenen ritueel gereinigd worden, stond vanmiddag vol met mensen. "We hebben een groot hart, maar zijn wat kleinbehuisd", grapt Hans Roos van de Stichting Instandhouding Joods Erfgoed Gooi en Vechtstreek.
Vanmiddag worden namelijk belangrijke handtekeningen gezet door de gemeente Hilversum en de Hilversumse Joodse gemeente. De gemeente Hilversum en de Uitvaartstichting Hilversum nemen namelijk tot in de eeuwigheid het onderhoud voor hun rekening. "De Joodse gemeenschap telt te weinig leden om zelf onderhoud te plegen. We zijn dan ook ontzettend blij dat de gemeente dit oppakt", legt Roos uit.
Pikzwarte bladzijde
Dat de gemeente Hilversum deze handschoen oppakt is niet zo gek. De bladzijde van het gemeentebestuur tijdens de Tweede Wereldoorlog is namelijk pikzwart. Hilversum telde drie NSB-burgemeesters en er werd niets nagelaten om Hilversum 'Jodenvrij' te maken. Van de bruisende Joodse gemeenschap die Hilversum had vóór de oorlog, keerde slechts een fractie na de oorlog terug.
Drie jaar geleden bood het Hilversumse gemeentebestuur al haar excuses aan aan de Joodse gemeenschap. Dit onderhoud is 'een klein begin om invulling te geven aan deze excuses', stelt wethouder Arno Scheepers. Ook hoopt Scheepers dat deze ondertekening een signaal is naar de buitenwereld: "Er is geen plaats voor antisemitisme in Hilversum."
In de ogen van Gerard Klein, voorzitter van van de Hilversumse Joodse gemeenschap, is hiermee 'de cirkel weer rond.' Bij sommige gasten in de kleine witte zaal van het gebouw is de emotie van de gezichten af te lezen.
Jom Hasjoa
Bij het zetten van de krabbels blijft het niet. Het is namelijk ook de dag waarop de slachtoffers van de Holocaust worden herdacht, Jom Hasjoa. Het is de eerste keer dat de gemeente Hilversum officieel betrokken is bij de herdenking. Het is de bedoeling dat dit ook jaarlijks gaat gebeuren.
"Als een dominee op een begraafplaats komt en lege plekken ziet, juicht hij. Ik huil", stelt Opperrabbijn Binyomin Jacobs wanneer hij na de kranslegging het woord neemt. De joodse begraafplaats van Hilversum kent veel van deze lege plekken. "Het zijn namen van die mensen die in het duistere gat van de vergetelheid zijn geraakt."
Na een gepassioneerde en vurige toespraak over het 'niet mogen wegkijken' volgt het Jizkor-gebed, waarna de herdenking met twee minuten stilte wordt afgesloten.
