De emoties liepen vanmorgen hoog op bij een spontane buurtbijeenkomst over de komst van honderdvijftig asielzoekers naar de Naarder Witte Toren. Buren waren door de gemeente Gooise Meren en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) uitgenodigd om te komen kijken naar de opvanglocatie en te praten over hun zorgen. De deur bleef op het allerlaatste moment dicht omdat de beheerder geen toestemming gaf.
De gemeente besloot vanmorgen de bijeenkomst toch door te zetten, op de stoep, in de regen. Van lieverlee nodigen de directe buren van de Witte Toren het voltallige gezelschap dan maar uit in hun schuur.
Twintig mensen tussen de paarden, fladderende kippen en nestelende zwaluwen. Ze waren al boos en verontwaardigd over de plots aangekondigde komst van honderdvijftig vluchtelingen naar de Witte Toren vlak bij hun huis, maar door de omstandigheden rondom de bijeenkomst zijn ze helemaal razend. Als ze de gemeentelijke projectleider vragen waarom het zo rommelig gaat, antwoord hij stotterend dat 'hij niet verwacht had dat het zou gaan regenen'.
De ongeplande bijeenkomst in de boerenschuur loopt uit op een fiasco. De bewoners zitten vol vragen en zorgen over de komst van de vluchtelingen, maar hun vragen en zorgen worden niet beantwoord. Het maakt ze nog woedender en emotioneel. Alle buren hebben het gevoel dat ze voor een voldongen feit staan en dat de beslissing voor de vestiging van de asielzoekers naast hun deur al is genomen.
"Vorige week wist u ons te melden dat we rekening moeten gaan houden met incidenten. Hoe gaat u dit managen?"
De gemeentelijke projectleider probeert er het beste van te maken en legt de bewoners uit wat er gaat gebeuren.
"We hebben een humanitaire crisis in Ter Apel. Het COA wil graag locaties en het liefst voor langere tijd. Ze kijken ook naar een mogelijkheid voor een regulier asielzoekerscentrum voor de periode van acht jaar. Voor nu hebben burgemeester en wethouders toestemming gegeven voor de vestiging van een noodopvang in de Witte Toren voor een periode van twee jaar. De vergunningen hiervoor zijn nog niet rond. Die moeten nog worden aangevraagd", begint hij het gesprek.
Aankondiging komt rauw op het dak
Het doet de omwonenden al snel ontsteken in boosheid. Ze begrijpen niet dat ze afgelopen vrijdagochtend uit de media hebben moeten vernemen dat ze vanaf september honderdvijftig vluchtelingen als buren krijgen. Pas 's middags viel de brief van de gemeente in de brievenbus, maar dan blijkt ook dat sommige mensen helemaal niet geïnformeerd zijn.
De buurtbewoners maken zich zorgen over veiligheid. Eén van de bewoners vraagt de projectleiders of er een risicoanalyse is gemaakt. Er wordt gerefereerd aan een gesprek dat de gemeente met enkele buren vrijdagmiddag heeft gehad. "Vorige week wist u ons te melden dat we rekening moeten gaan houden met incidenten. Bijvoorbeeld asielzoekers die, als hun verzoek niet gehonoreerd is, kunnen gaan flippen. Die de snelweg oplopen om zichzelf om te brengen of gewelddadig worden. Hoe gaat u dit managen?", klinkt het al snel.
Tekst gaat door onder de foto.
Eventuele incidenten op het opvangterrein vallen onder verantwoordelijkheid van het COA. Wat er buiten het terrein gebeurt, is verantwoordelijkheid van de gemeente en de politie.
De omwonenden willen dat er beter wordt gekeken naar veiligheid en eisen dat er voor volgende week - als er een grotere bewonersbijeenkomst staat gepland - een uitgebreide analyse wordt gemaakt. Ook willen ze weten of de gemeente gaat bijdragen aan een veilige woonomgeving door mee te betalen aan camera’s, alarminstallaties en particuliere beveiliging.
Opgebouwde woede over vergunningen
Ook dat de opvang allemaal zo snel geregeld kan worden, leidt tot boosheid. Het COA legt uit dat ze nu eerst een vergunning moeten gaan aanvragen en vanaf de aanvraag geldt een bezwaartermijn van acht weken, maar dan vallen ook de woorden ‘tijdelijke ontheffing’ en ‘gedoogvergunning’.
Vooral bij de ondernemers gevestigd aan de Rijksweg komt de opgebouwde woede tot ontploffing. “Waarom kan het COA wel dingen bouwen, dingen plaatsen en krijg ik zelfs geen vergunning voor een hek? Ik loop al jaren tegen de gemeente Gooise Meren aan. Elke vergunning die ik aanvraag wordt geweigerd en het COA zou binnen twee maanden een woonvoorziening mogen plaatsen voor honderdvijftig mensen? Waar is het gelijkheidsbeginsel?”
De ondernemer krijgt veel bijval van collega's die ook met hun voorbeelden van geweigerde vergunningen komen.
Vergunningen alsnog verlenen
Dan zegt de gemeentelijke projectleider iets opmerkelijks: "De wethouder heeft aangegeven dat de gemeente iets gaat vragen van de omwonenden en heeft zichzelf de vraag gesteld of ze iets kan teruggeven. We zouden als gemeente bijvoorbeeld kunnen kijken of we bepaalde vergunningen van ondernemers opnieuw kunnen beoordelen en kijken of sommige bouwvergunningen die zijn tegengehouden, alsnog verleend kunnen worden."
"Ik heb hier gewoon helemaal geen zin meer in"
‘Chantage’, wordt er in de schuur gemompeld, maar het vertrouwen in de gemeente is zo laag dat de bewoners er al snel hun schouders over ophalen. Ze willen vooral weten hoe ze de komst van de asielzoekers nog kunnen tegenhouden. Zijn er nog juridische mogelijkheden vragen ze zich af, want het is wel duidelijk: als de vergunning van het COA aan de richtlijnen voldoet, dan wordt deze verleend.
Na twee uur lang vragen stellen waarin de omwonenden maar weinig antwoorden krijgen roept de gemeentelijke projectleider vertwijfeld uit dat 'hij er gewoon helemaal geen zin meer in heeft'. Het is het eerste moment dat de bewoners even kunnen lachen: “Wij ook niet.”
Geen reactie gemeente Gooise Meren
Op onze redactie zijn de afgelopen dagen talloze brieven binnengekomen met zorgen over de plannen van de gemeente Gooise Meren. De gemeente heeft, naar eigen zeggen, maar een paar reacties binnen.
Wel is bij de gemeente het telefoonmenu aangepast: als je belt omdat je zorgen hebt over de opvang in de Witte Toren, dan word je direct omgeleid in het keuzemenu.
NH heeft de gemeente Gooise Meren na de bijeenkomst om een reactie gevraagd. Na lang beraad in de stromende regen heeft laat de woordvoerder weten niet inhoudelijk te willen reageren op vragen.