Gooise huishoudens moeten nog zeker tot 2026 hun afval op plastic, metaal en drankkartons (pmd) zelf scheiden. Pas rond dat moment wordt er regionaal gekeken wat Gooise gemeenten moeten doen soort afval. Landelijk, maar ook regionaal, is er veel kritiek op het scheiden van pmd-afval, maar om daar eerder dan over vijf jaar mee stoppen kost de gemeenten te veel geld.
Het debat over het scheiden van plastic afval wordt al veel langer gevoerd. Er zijn veel twijfels over de vraag of zogenoemde 'bronscheiding' van plastic afval, dus door huishoudens zelf, wel zo goed is voor het milieu en de portemonnee als wordt gedacht. Met nascheiding zouden huishoudens hun pmd-afval gewoon weer in de grijze bak voor restafval kunnen gooien zoals dat voorheen gebeurde. De afvalverwerker haalt het herbruikbare plastic er dan tussenuit.
Afgelopen jaar besloten Utrecht en Houten al te willen stoppen met het apart ophalen van pmd-afval, nadat eerder Rotterdam, Amsterdam, Leiden, Oegstgeest en Leiderdorp ook al stopten.
Hoge kosten
Voor 't Gooi gaat dat dus nog wel even duren, zo blijkt. Er wordt momenteel door de Gooise gemeenteraden gekeken naar de 'grondstoffenvisie', zoals het ophalen van afval met een sjiek woord wordt genoemd. Er wordt gekeken naar welke keuzes daarbij gemaakt moeten worden per afvalstroom op het vlak van kosten, dienstverlening en het duurzaamheidsresultaat. Doordat de kritiek op het scheiden van pmd-afval het afgelopen jaar is toegenomen, kijken de gemeenten daar extra kritisch naar.
Hoge kosten
Vooral de kosten blijken nu een flinke spelbreker als het gaat om het eerder stoppen met het gescheiden ophalen van pmd-afval. Als de Gooise gemeenten besluiten over te stappen van bronscheiden - het door huishoudens zelf laten scheiden van afval - naar nascheiding door de afvalverwerker kost dat vanaf 2023 een bedrag van 6,3 miljoen euro verdeeld over drie jaar, bovenop de kosten die nu al gemaakt worden voor afvalverwerking.
Dat lijkt de gemeenten te gortig. Burgemeester en wethouders van Gooise Meren stellen de gemeenteraad daarom voor nog even door te gaan met het scheiden van pmd-afval. De keuze zou pas in de zomer van 2026 heroverwogen kunnen worden. Dat is het moment dat de contracten met afvalverwerkers aflopen en gezocht kan worden naar een goedkoper alternatief of onderhandeld kan worden over gunstigere tarieven.
Nog geen winst op vlak van duurzaamheid
Los van het kostenplaatje twijfelt de Gooise afvalophaler GAD sterk aan de winst op het vlak van duurzaamheid. Het stelt dat er op duurzaamheidsvlak nog geen grote verschillen zijn. "Het milieuresultaat van pmd-verwerking is aan verbetering onderhevig en is in grote mate afhankelijk van hoe de verpakkingen zijn geproduceerd", zo klink het. "Een aanzienlijk deel van de gerecyclede pmd is namelijk niet of alleen laagwaardig herbruikbaar als grondstof voor nieuwe producten. Dit is onafhankelijk van bron- of nascheiding."
Daarnaast zou het scheiden van pmd-afval door huishoudens zelf er ook voor zorgen dat afval als geheel beter gescheiden wordt. "Het blijkt namelijk dat het scheiden van pmd aan de bron ook direct zorgt voor betere resultaten op gft, papier, glas e.d. en op vermindering van de totale hoeveelheid afval, en daarmee indirect een bijdrage levert aan de milieuprestaties van de stromen waar scheiding aan de bron cruciaal is."
De gemeenteraad van Gooise Meren praat woensdag over het voorstel. Eenzelfde voorstel wordt de komende tijd ook door de andere gemeenteraden van 't Gooi besproken.
