Deskundigen komen met gewaagde toekomstplaatjes: "Moet meer gebeuren in Hilversum"

"In woorden zijn de Hilversumse plannen fantastisch, maar in daden is dat een heel ander verhaal", beweert Hilversummer Rob Roskes. In de ogen van de gepensioneerde ambtenaar missen veel politieke voorstellen slagkracht en is er nauwelijks sprake van vernieuwing, waardoor grote problemen niet of nauwelijks opgelost gaan worden. 

Dat moet toch anders kunnen, is zijn gedachte geweest. Zo is Roskes het Collectief Dudok2050 gestart. Dit is een groep van zeventien professionals van architecten, biologen, landschapsarchitecten en verkeerskundigen. Zij vinden allemaal dat er meer moet gebeuren in Hilversum dan nu voorligt. In de geest van voormalig stadsarchitect Willem Marinus Dudok hebben zij gekeken naar de huidige uitdagingen van klimaatverandering, leefbaarheid en duurzaamheid. 

Baanbrekende visies

De groep is in het afgelopen jaar drie keer bij elkaar geweest. Dat heeft geresulteerd in zeventien toekomstbeelden. Naar eigen zeggen, zijn dit 'baanbrekende visies' op het gebied van huisvesting, groen en verkeer. "Al onze ideeën hebben geen maar-het-kan-niet-gehalte. Ambtenaren en bestuurders moeten hiermee aan de slag kunnen", legt de Hilversummer uit.

Deze 'eye-openers' moeten gaan dienen als inspiratiebron voor het gemeentebestuur. Roskes ziet de presentatie van hun 'frisse ideeën' als start van een lange lobby. Het schrappen van de binnenring is verreweg het meest opmerkelijke plan van het collectief. Volgens Roskes, zelf verkeersdeskundige, is dit rondje om het dorpshart onnodig. Tegelijkertijd is hij ervan overtuigd dat je met deze rigoureuze maatregel de leef- en bereikbaarheid echt verbetert. 

De omslag zijn

"Hierdoor ga je mensen echt prikkelen om na te denken over het vervoer. Dit kan echt de omslag zijn. Nu zegt de gemeente het centrum autoluw te willen maken, maar ze blijven kijken naar alternatieven, zoals het verleggen van de centrumring. Op die manier verander je dat gedrag niet. Met het autovrij maken moeten ze hun gedrag wel gaan aanpassen", meldt de Hilversummer.

Voor bestemmingsverkeer blijft het centrum nog bereikbaar. Dat kan volgens Roskes via 'inprikkers'. Dat zijn doodlopende wegen, zodat bewoners nog wel van en naar hun huis kunnen. Belangrijk bij deze keuze is dan wel dat er goede wandelroutes zijn in het centrum en dat er een goed regionaal fietsnetwerk is gerealiseerd. 

Uitstraling belangrijker dan parkeren

Wat overblijft, is een autovrij centrum waar plek is voor fietser, voetganger en echte stadsvernieuwing. Dat biedt kansen voor stadsparken, zoals tussen de Sint Vituskerk en het Aloyiuscollege. En ook voor een veel groenere inrichting van de 's-Gravelandseweg rondom de Kei. "De uitstraling van een gebied is veel belangrijker dan kunnen parkeren", zegt de oprichter van het collectief.

Met meer groen, de terugkeer van typische Hilversumse brinken, uitbreiding van stadsparken en het gebruik van waterdoorlatende bestrating is de gemeente straks veel beter ingericht op bijvoorbeeld hittestress. Vanuit die optiek wil het collectief in de nabije toekomst ook alle dure Chinese stenen uit het Marktplein wippen. Onder het bomendek moeten marktlui en -bezoekers verkoeling hebben op het compleet anders ingerichte plein. 

De tekst loopt door.

"Is het nog evenwichtig waar we gaan bouwen?", zegt Roskes als hij het over huisvesting heeft. In zijn ogen is de balans in Hilversum doorgeslagen. Vooral in het al dichtbevolkte Oost komt er veel nieuwbouw bij. In de plannen gaat het om zo'n 1.800 woningen. Maar waarom niet ook taboes doorbreken in wijken waar nu weinig kan en mag?

Eén van de suggesties van het collectief heet 'verleidelijke villa's'. In bijvoorbeeld het noordwestelijk villagebied zijn daar kansen voor. Hier ligt wat betreft Roskes en consorten de mogelijkheid om senioren 'te verleiden' om hun ruime woningen in te ruilen voor nieuwe woonvormen. Denk daarbij aan woningsplitsing, waar ouderen en jongeren met elkaar in hetzelfde pand wonen. 

Grijs boven winkels

Grijs boven winkels is een ander woningidee dat het collectief aandraagt. Veel ouderen die nu een eengezinswoning vasthouden, willen best kleiner gaan wonen. Maar die huizen zijn er bijna niet (in de buurt waar ze nu wonen) of ze zijn fors duurder dan de huidige woning. De prikkel om te verhuizen is er niet, terwijl dit zogeheten scheefwonen een groot probleem is. 

Creëer groene hofjeswoningen rond een gezamenlijke tuin op het bovendek van de parkeergarage van het Hilvertshof of boven parkeerterreinen en op platte daken, zoals bij Winkelcentrum Kerkelanden. Dat zijn zaken die echt uitkomst gaan bieden, is de gedachte van het collectief. Bij deze huisvesting kan het accent op senioren komen te liggen, maar zou er eveneens ruimte moeten zijn voor starters en jongeren. 

Crises bezweren

Deze vorm van wonen biedt veel voordelen, die verdergaan dan alleen de aanpak van het woningtekort is de redenatie. "Zo bezweren wij de woon- en zorgcrisis en doen we tegelijkertijd wat aan eenzaamheid. Door de te grote woningen in te ruilen voor deze parels komt de doorstroming op de woningmarkt op gang."

Vandaag heeft het Dudokcollectief hun futuristische blik op het Hilversum van 26 jaar verder gepresenteerd. Wie zelf nog ideeën heeft, kan deze nog tot en met 29 november delen met de initiatiefnemers. Dat kan via dudok2050@gmail.com. In januari moet het totaalpakket af zijn. Dat is het moment waarop de gemeente het toekomstbeeld in ontvangst mag nemen.